Kur’an’da Gurur Ne Demek? Antropolojik Bir Bakışla İnsan, Kibir ve Kimlik Üzerine Bir antropolog olarak farklı kültürleri incelerken sıkça karşılaştığım bir olgu vardır: insan onuru ile insan kibrinin birbirine karışması. Her toplum, bireyin kendine saygı duymasıyla topluluğa üstünlük taslaması arasına ince bir çizgi çeker. Bu çizgi, bazen ritüellerle, bazen de kutsal metinlerle korunur. Kur’an’daki “gurur” kavramı da tam bu çizginin üzerinde durur. Antropolojik açıdan baktığımızda, gurur yalnızca bir ahlak meselesi değil, topluluk düzeni, kimlik inşası ve iktidar algısının sembolik dilidir. Kur’an’da Gururun Anlamı ve Kökleri Kur’an’da gurur, genellikle “kibir, kendini yüceltme, aldanma” anlamında kullanılır. Arapça kökeni “ġurūr” olan bu kelime,…
Yorum BırakKategori: Makaleler
Islak Eş Anlamı Var Mı? Kültürlerin Derinliklerine Yolculuk Bir Antropoloğun Daveti: Kültürlerin Çeşitliliğini Keşfetmek Kültür, her birimizin yaşamını şekillendiren, düşündüğümüz ve yaşadığımız dünyayı inşa eden bir kavramdır. Farklı coğrafyalarda, farklı zaman dilimlerinde var olmuş, birbirinden benzersiz topluluklar bizlere her daim öğrenilecek yeni bir şey sunar. Antropologlar için, dilin ve sembollerin gücü, insanların toplumsal yapıları, kimlikleri ve ritüelleri arasındaki bağları keşfetmek hayatımızın merkezine yerleşir. Bu yazıda, görünüşte basit bir kelimenin, “ıslak”, farklı kültürlerde nasıl bir anlam dönüşümüne uğrayabileceğini ve eş anlamlılarıyla birlikte toplumsal ritüellerdeki yerini keşfetmeye davet ediyorum. Islak: Doğanın Teması ve Dilin Çeşitlenmesi Islak kelimesi, dilin ilk bakışta basit bir…
8 YorumKadırga Kaç Kişi? Bir Geminin Küreklerinden Toplumsal Dayanışmanın Ritmine Merhaba sevgili okur, Bugün kulağa sıradan gelen ama derin anlamlar barındıran bir soruyla yola çıkalım: Kadırga kaç kişiyle yürür? Bu sadece tarihsel bir soru değil. Bir gemiyi ilerleten küreklerin, o kürekleri çeken insanların, birbirine ritim tutan seslerin hikâyesi bu. Aynı zamanda, toplum olarak nasıl birlikte hareket ettiğimizin, nasıl yük paylaştığımızın bir yansıması. Bu yazıda, “Kadırga”yı bir metafor olarak ele alacağız — geçmişin gemilerinden bugünün sosyal yapısına, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve adalet dinamikleriyle harmanlanmış bir bakışla. Çünkü hepimiz birer kürekçiyiz aslında; kimi yön veriyor, kimi hız veriyor, kimi suyun ritmini hissediyor. Kadırga…
8 YorumGöz Pınarları Kurursa Ne Olur? Bir Antropoloğun Kültürel Yolculuğu Bir antropolog olarak, her kültürün insanlık deneyimini nasıl şekillendirdiğine hayranlık duyarım. Her topluluk, sevinci, acıyı ve kaybı kendine özgü biçimlerde ifade eder. Gözyaşı ise bu evrensel duyguların en eski ve en samimi dilidir. Fakat bir an için düşünelim: Göz pınarları kurursa ne olur? Yalnızca biyolojik bir susuzluktan mı söz ederiz, yoksa kültürel, sembolik ve duygusal bir eksilmeden mi? Bu yazı, göz pınarlarının kurumasını, insanlığın duygusal belleği ve toplumsal bağları üzerinden, antropolojik bir mercekten inceliyor. Ritüellerin Sessizliği: Gözyaşının Kültürel Anlamı Tarih boyunca gözyaşı, toplumların ritüellerinde merkezi bir rol oynamıştır. Mezopotamya tabletlerinden Afrika…
8 YorumGrotesk Gerçekçilik Nedir? Edebiyatın Ters Aynasında İnsanlık Bir edebiyatçının kaleminden dünyaya bakmak, kelimelerin sadece anlatmakla kalmadığı, aynı zamanda dönüştürdüğü bir evrende dolaşmak gibidir. Her sözcük, bir duygunun izdüşümüdür; her karakter, insanın çelişkili doğasının yankısı. Grotesk gerçekçilik ise bu çelişkilerin tam kalbinde duran bir edebi aynadır — ne tamamen güzel ne de tamamen çirkin. O, insanın hem ışığını hem karanlığını aynı sahnede buluşturur. Grotesk Gerçekçiliğin Kökeni: Gerçeğin Çarpıtılmış Yüzü Grotesk gerçekçilik, edebiyatta sıradan olanın tuhaflaşması, gerçekliğin karikatürleşmesi anlamına gelir. Ancak bu “çarpıtma”, hakikati gizlemek için değil, onu daha derin ve sarsıcı biçimde görünür kılmak içindir. Gerçek, bazen aşırıya kaçtığında daha da…
4 YorumDeğerler Göreceli midir? Bir Sosyoloğun Bakışı: Toplumun Görünmeyen Anlaşmaları Toplumu anlamak, sadece insan davranışlarını gözlemlemek değil, o davranışların ardındaki görünmeyen kuralları çözümlemektir. Bir araştırmacı olarak yıllardır gözlemlediğim şey şu: insanlar çoğu zaman “doğal” sandıkları değerleri aslında toplumdan öğrenirler. Değerler dediğimiz şey, bireylerin eylemlerini yönlendiren ve toplumsal düzeni sürdüren görünmez bir ağ gibidir. Ama şu soru her zaman zihinleri meşgul etmiştir: Bu değerler evrensel midir, yoksa kültürden kültüre değişen göreceli yapılar mıdır? Bir toplumda “saygı”, “onur” ya da “özgürlük” yüceltilirken; başka bir toplumda “itaat”, “uyum” ya da “aile bağlılığı” aynı derecede değerli olabilir. Bu farklılıklar, değerlerin ne kadar derin bir toplumsal…
4 YorumGıdada Kalsiyum Klorür Zararlı mı? | Bilim, Hikâyeler ve Bir Tutam Gerçeklik Bir gün markette turşu kavanozunu elime aldım, arkasını çevirdim ve bir isim dikkatimi çekti: Kalsiyum klorür. “Yine mi kimya?” dedim kendi kendime. Sonra düşündüm, acaba bu gerçekten zararlı mı, yoksa sadece kulağa mı öyle geliyor? — Kalsiyum Klorür Nedir ve Neden Gıdalarda Kullanılır? Kalsiyum klorür (CaCl₂), aslında kalsiyum ve klor elementlerinden oluşan bir tuz. Ancak tuz deyince aklınıza sadece sofra tuzu gelmesin. Bu, hem doğada hem laboratuvarda karşımıza çıkan oldukça işlevsel bir bileşiktir. Gıda sektöründe özellikle şu amaçlarla kullanılır: Sebzelerin sert kalmasını sağlamak (turşular, konserveler), Peynir üretiminde süt…
Yorum BırakKutup Yıldızı Şu An Nerede? – Öğrenmenin Yönünü Arayan Bir Eğitim Yolculuğu Bir Eğitimcinin Bakışıyla: Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü Bir öğretmen olarak yıllardır sınıflarda, zihinlerde, hatta kalplerde bir sorunun yankısını duyarım: “Kutup Yıldızı şu an nerede?” Bu soru ilk bakışta gökyüzüne dairmiş gibi görünür. Ancak eğitimci gözüyle baktığınızda, bu yalnızca astronomik bir merak değildir; aynı zamanda bir öğrenme metaforudur. Çünkü Kutup Yıldızı, yön bulmayı temsil eder — tıpkı öğrenmenin bireye yön kazandırması gibi. Öğrenme süreci, bir tür içsel navigasyon sistemidir. İnsan, bilgi evreninde yolunu kaybetmemek için kendi “kutup yıldızını” bulmak zorundadır. Peki, bu yıldız gerçekten nerede? Ve biz, öğrencilerimizi o yıldıza…
Yorum BırakGönüllülük Alanı Nedir? Öğrenmenin Kalbinde Paylaşmanın Pedagojisi Öğrenmenin Dönüştürücü Gücüyle Başlayan Bir Hikâye Bir eğitimci olarak her zaman şuna inanırım: öğrenmek, yalnızca bilgi edinmek değil; dünyayı, başkalarını ve en önemlisi kendimizi yeniden anlamlandırmaktır. Bu anlamlandırma süreci bazen bir sınıfta, bazen bir laboratuvarda, bazen de sokakta, bir çocuğun gözlerindeki teşekkürle başlar. İşte bu an, gönüllülüğün alanıdır. Gönüllülük, bireyin öğrenme serüvenini sınıf duvarlarının ötesine taşır; bilgiye duyguyu, eyleme anlamı, öğrenmeye vicdanı katar. Gönüllülük Alanı: Öğrenmenin Yaşandığı Sosyal Laboratuvar Gönüllülük alanı, bireyin kendi iradesiyle topluma katkı sunduğu, ancak bu katkı sürecinde kendisini de dönüştürdüğü bir öğrenme mekânıdır. Bu alan, ne yalnızca yardım etmektir,…
8 YorumGizem Kara Hangi Kanalda Program Yapıyor? Felsefi Bir Bakış Filozof Bakışıyla: Gerçeklik ve Medyanın İlişkisi Felsefeyi yaşamımıza yansıttığımızda, hemen her konunun derinliklerinde daha fazla soru ve daha fazla düşünsel derinlik buluruz. Gerçeklik nedir? Bilgiyi nasıl ediniriz ve bu bilgi ne kadar doğrudur? Medyanın rolü, bu soruları derinlemesine irdelediğimizde, sıradan bir televizyon programı bile bize bu felsefi sorulara dair fikirler verebilir. Medyanın sunduğu içerikler, yalnızca eğlence değil, aynı zamanda toplumsal algıyı şekillendiren, bizi düşündüren ve zaman zaman bizi gerçeklikten uzaklaştıran araçlardır. Gizem Kara, medyanın en güncel yüzlerinden biri olarak, bir televizyon kanalında program yapıyor. Ancak bu basit bir bilgi vermekten öte,…
Yorum Bırak