Öğrenme ve İlham Yazılar

Gayme Nedir? İnsan Davranışlarını Psikolojik Bir Mercekten İncelemek Bir psikolog olarak, insan davranışlarını çözümlemeye dair her yeni kavram, benim için her zaman büyük bir merak kaynağı olmuştur. Özellikle, modern toplumda, sosyal medya ve dijital etkileşimler aracılığıyla hızla yayılan kavramlar üzerinde durduğumda, “gayme” gibi yeni bir terimle karşılaşmak beni oldukça düşündürmüştür. Gayme, günümüzde oldukça yaygın bir şekilde duyduğumuz ve sosyal etkileşimlerde yer eden, ancak derinlemesine psikolojik açıdan incelenmeye pek fazla fırsat bulmamış bir kavramdır. Peki, gayme nedir? İnsanlar gayme üzerinden neyi hedefler? Bu yazıda, gayme kavramını bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji boyutlarıyla ele alacağız ve bu kavramın arkasındaki derin psikolojik süreçleri…

1 Dönüme Ne Kadar Damlama Borusu Gider? Farklı Yaklaşımlarla Bir İnceleme Hadi bir şey düşünelim: Bahçenizde 1 dönüm alan var ve bunu sulamanın yollarını arıyorsunuz. Genelde “sulama nasıl yapılır?” sorusuna yönelik cevaplar pratik ve teknik olur. Ancak, bugün bu konuya sadece objektif verilere dayalı değil, aynı zamanda biraz da toplumsal ve duygusal bir açıdan bakalım. Hangi damlama borusu, ne kadar alana gider? Bu soruya farklı bakış açılarıyla nasıl yaklaşabiliriz? Hadi gelin, hem erkeklerin veri odaklı bakış açısını hem de kadınların duygusal, toplumsal etkileri vurgulayan yaklaşımını karşılaştıralım. Belki hepimizin gözünden kaçan bir şeyler vardır! 1 Dönüm Alana Ne Kadar Damlama Borusu…

Lokma Ne İşe Yarar? Gerçekten Değdi Mi, Yoksa Sadece Pazarlamanın Kurbanı Mıyız? Hadi itiraf edelim, çoğumuz bir lokma anahtarı ya da lokma seti aldık, ama ne kadar gerçekten ne işimize yaradığını sorduk? Ya da başka bir deyişle, gerçekten gereksiz mi, yoksa hayatımızı kolaylaştıran bir araç mı? Bugün, hepimizin evinde ya da arabasında belki de hiç kullanılmadan duran bu “yardımcı” araca bir göz atmak istiyorum. Çünkü bazen, çok satılan bir şeyin gerçekten işimize yarayıp yaramadığını sorgulamak, uzun vadede hepimizin daha bilinçli tüketiciler olmasını sağlar. Lokma Anahtarı: Hangi Durumda İhtiyacınız Var? Lokma anahtarı, aslında oldukça basit bir işlevi yerine getiriyor: Vidaları ya…

Limon Suyu Nasıl Yapılır? Bir Hikâyenin Ardında Gizli Olan İhtişam Bazen bir şeyin basit görünüşü, ardında büyük bir hikâye barındırır. Çoğu zaman hayatın en basit detayları, bizleri en çok etkileyen anlara dönüştürür. Bugün, sıradan bir limonun aslında ne kadar özel bir şey olduğunu birlikte keşfedeceğiz. Belki de tam şu anda, gülümseyerek okurken, limon suyu hakkında bildiğiniz her şeyin ötesine geçecek bir bakış açısı kazanacaksınız. Limon suyu, sadece bir içecek değil; bir dönüm noktasının, bir alışkanlığın, bir bakış açısının simgesi olabilir. Bir Sabaha Başlangıç: Ela ve Baran’ın Hikâyesi Ela, sabahları güne başlamak için hep aynı ritüeli uygular: bir fincan taze sıkılmış…

Kafatasında Çatlak: Tarihsel Arka Plan ve Günümüzdeki Anlayış Kafatasında çatlak ya da tıp literatüründe daha yaygın adıyla “Skull fracture” baş bölgesine alınan bir travmanın ardından oluşan kemik kırıklarıdır. İnsanlık tarihi boyunca kafatası travmaları, savaşlar, düşmeler ve iş kazalarıyla birlikte gündeme gelmiş; antik çağlardan itibaren cerrahlar bu tür yaralanmaları kayıt altına almış, kimi zaman ilkel cerrahi müdahalelerle karşılaşmıştır. Örneğin antik tıpta delme (trepanasyon) gibi işlemler, kafa içi basıncı azaltmak veya parçalanmış kemiklerin oluşturduğu baskıyı hafifletmek amaçlı uygulanmaktaydı. 18. yüzyılda örneğin James Hill, kafa travmalarında trepanasyonla iyi sonuçlar elde ettiğini bildirmiştir. ([Vikipedi][1]) Modern tıp teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte tanı ve tedavi yöntemleri büyük ölçüde…

Kafa Sesi Nereden Gelir? Psikolojik Bir Bakış Açısıyla İnceleme Hepimiz bir şekilde kendi iç sesimizi duyarız. Hangi duyguyu hissedersek hissedelim, çoğu zaman bir ses, düşüncelerimizin ve endişelerimizin bir yankısı gibi kafamızda dolaşır. Peki, bu kafa sesi nereden gelir? İçimizdeki sesin kaynağını anlamaya çalışmak, insan psikolojisini daha derinlemesine çözümlemek anlamına gelir. Bu soruya yanıt ararken, psikolojik bakış açısının ne kadar önemli olduğunu fark edebiliriz. Kafamızdaki bu seslerin bizi nasıl yönlendirdiğini, düşüncelerimizin ve duygularımızın nasıl şekillendiğini keşfetmek, insan davranışlarının ve zihinsel süreçlerinin daha iyi anlaşılmasını sağlar. Bir psikolog olarak insan davranışlarını incelemek, bazen en basit bir soru üzerinden derinleşen bir keşfe dönüşebilir.…

Glikoz ve Fruktoz Nedir? Hepimiz, tatlıların, meyvelerin ve pek çok yemeğin içinde bu terimlere rastlamışızdır. “Glikoz” ve “fruktoz”, şeker türleri arasında en çok duyduğumuz iki isimdir, ama bu ikisinin vücudumuzda nasıl işlediği konusunda hala pek çok soru olabilir. Belki de bir gün, tatlı bir tat için bir çay içerken ya da sağlıklı bir meyve yediğinizde bu iki şekerin vücudumuzdaki etkilerini düşündünüz. Bu yazıda, glikoz ve fruktozun ne olduğunu, birbirlerinden nasıl farklı olduklarını ve sağlığımıza nasıl etki ettiklerini keşfedeceğiz. Bunu anlamanın en iyi yolu, bir hikaye ile başlamak olabilir. Geçenlerde, eski bir arkadaşım, Ahmet, yeni bir diyet programına başlamıştı. Bir gün…

Kelimenin Gücü ve Anlatıların Dönüştürücü Etkisi: Kadı Ne İş Yapar? Edebiyat, insanlığın tarih boyunca sesini duyurduğu en güçlü anlatı aracıdır. Her kelime bir dünyayı, her cümle bir çağrışımı içinde taşır. Fakat, bir kelimenin taşıdığı anlamın ötesine geçildiğinde, kelimenin gücünün bizlere sunabileceği dönüşümün ne denli derin olduğunu daha iyi anlayabiliriz. Bu gücün bir örneği, “kadı” kelimesinde saklıdır. Edebiyatın evrensel dilinden bakıldığında, kadı, sadece hukukun bir temsilcisi değil, aynı zamanda bir toplumun kültürünü, değerlerini ve adalet anlayışını şekillendiren bir figürdür. Kadı ve Hukukun Edebiyatla Buluştuğu Nokta Kelimenin tarihsel kökenine baktığımızda, “kadı”nın Arapçadaki “kada” fiilinden türediğini görürüz; bu fiil, “yönetmek”, “hükmetmek” anlamına gelir.…

Kaderci Olmak Ne Demek? Ekonomi Perspektifinden Bir Analiz Bir ekonomist olarak, dünya ekonomik sistemlerini ve insan davranışlarını analiz ederken sürekli olarak bir soruyla karşılaşırım: Kaynaklar sınırlı olduğunda, bireyler hangi kararları almalı? Seçimler, bazen kişisel değil, toplumun yapısal dinamiklerine bağlıdır. Ancak, bazen bu seçimlerin sadece bireyin inisiyatifine dayandığına inanılır. Bu noktada, “kaderci olmak” kavramı devreye girer. Kaderci bir bakış açısına sahip olan bir birey, hayatındaki her şeyin belirli bir yol haritası ile şekillendiğine ve kendi çabalarından bağımsız olduğuna inanır. Peki, bu düşünce biçimi, ekonomik düzeyde nasıl etkiler yaratır? Kaderci olmak, piyasa dinamiklerini, bireysel kararları ve toplumsal refahı nasıl etkiler? Bu yazıda,…

İlk Türkçe Sözlük Yazarı Kimdir? Bir Kelimenin Peşinden Giden Bir Yolculuk Hikâye, bazen bir kelimenin ardında saklıdır. Kelimeler öylesine derin anlamlar taşır ki, her biri birer yolculuktur. Bazen bu yolculuklar, kelimenin peşinden gidenlerin hayatını değiştirir, bazen de bir halkın kimliğini şekillendirir. Bugün, bir kelimenin peşinden giden ilk Türkçe sözlük yazarını anlatacağım. Bu yolculuk, sadece bir dilin değil, bir milletin hafızasının, kültürünün ve geleceğinin inşa edilmesiydi. İşte karşınızda, ilk Türkçe sözlük yazarının hikâyesi… Bir Kelime, Bir Hayat: Şemsettin Sami’nin Hikâyesi Şemsettin Sami, 19. yüzyılın ortalarında, Osmanlı İmparatorluğu’nun en önemli düşünürlerinden biriydi. Aslında bir zamanlar çok farklı hayallerle yolculuğa çıkmıştı. Ama yolculuğu,…